De huidige hectische tijd waarin we 24-uur bereikbaar zijn en dagelijks meerdere uren op onze telefoon doorbrengen om de berichten, foto’s op Instagram, onze email, gemiste oproepen en de spelletjes die openstaan en bijna hun deadline bereiken te moeten bekijken, lijken steeds meer sporen van stress achter te laten. En ook de grotendeels op angst draaiende economie werkt hier behoorlijk aan mee. Tijdelijke contracten, hogere werkdrukken en als maar rijzende kosten in het levensonderhoud maken het leven nou eenmaal niet gemakkelijker. Er poppen dan ook steeds vaker coach-praktijken op die er klaar voor staan om hun studie op je los te laten, waarin ze middels verschillende methodieken je weer terug bij de essentie brengen. Want ja, uiteindelijk komen veel mensen dankzij een burn out of depressie op een punt waarin men zich afvraagt ‘is dit het nou’ en ‘waar doe ik het nog voor’? Hoe lang kan ik de druk nog aan om te blijven presteren? Daarnaast groeien de yoga studio’s uit hun voegen, hebben psychologen een gemiddelde wachtlijst van zes weken, is er veel vraag naar biologisch eten, zijn er steeds meer superfoods (waaronder chia vogelzaadjes die al jaren verkocht worden in dierenspeciaalzaken, maar nu als superfood geprijsd worden alsof het kaviaar betreft) voorhanden en kun je blijkbaar dus ook speciale reizen boeken die het ‘leven vanuit je hart’ promoten. Mijns inziens allemaal signalen waarmee we terug naar de basis lijken te willen of moeten gaan.
Vanuit deze nieuwsgierigheid en natuurlijk wat eigen thema’s in mijn leven ben ik eens in het aanbod van retraite vakanties gaan neuzen. Al vrij snel kwam ik uit bij de reisorganisatie Serendipity. Herkenbare naam dankzij de leuke comedy uit 2001 met Kate Beckinsale, Jeremy Piven en John Cusack.
Serendipity heeft bovenaan de website ‘Leven vanuit je hart’ staan. Het nodigt uit. In het aanbod kom ik al snel uit bij de stiltereis. Een individuele reis naar het Spaanse Andalusië in groepsverband, waarin de stilte centraal staat. Ze pretenderen dat absolute stilte één van de meest directe manieren is om in aanraking te komen met de ware essentie in jezelf. Mijn nieuwsgierigheid is gewekt. Zou het zo simpel kunnen zijn? Verder lees ik dat de dag bestaat uit niet praten dus, meerdere meditaties, wandelen en lekker eten. Lekker eten en wandelen in Spanje zijn absoluut geen probleem voor mij. Maar dat stil zijn en mediteren weet ik zo net nog niet. Want wat is mediteren eigenlijk? Het enige wat ik daarvan weet is dat wie het doen, razend enthousiast zijn en er altijd zo veel uit blijken te halen. Nou, dan heb ik niet zo veel te verliezen toch?
Ik besluit in januari 2016 om het avontuur aan te gaan en mij aan te melden. Ik krijg vrij snel bericht terug en daarbij de melding dat er altijd een kans bestaat dat de reis niet doorgaat wanneer er te weinig aanmeldingen zijn. Pas enkele weken voordat we vertrekken wordt de reis definitief gemaakt. Spannend dus.
Inmiddels ben ik net weer een paar dagen in Nederland en kijk ik terug op een bijzonder avontuur. In de nacht van zaterdag op zondag verzamelden we rond half vijf op de luchthaven van Rotterdam. De groep (die uiteindelijk uit tien deelnemers en twee begeleiders bestond) was vrij snel compleet. Een klein kennismakingsrondje later besefte ik al dat het een meer dan oké groep was. Mijn verwachting van veel ‘zweverige’ types werd geheel weggevaagd. En ook qua leeftijd was het een leuke mix. De jongste was 33 en de oudste denk ik 56. Nu had ik helemaal zin in de week.
Iedereen kreeg daarop zijn vliegticket en tien euro om nog even een broodje of iets dergelijks te kopen als ontbijt. Eenmaal door de veiligheidscontrole ging de leiding voor ons allen nog een kopje koffie of thee halen en kwamen de gesprekken tussen de medereizigers gezellig op gang.
Na een korte vlucht van ongeveer 2,5 uur kwamen we rond tien uur aan op de luchthaven van Malaga. De temperatuur was al lekker en het afhalen van de koffers verliep uiterst vlot. In de ontvangsthal werden we opgewacht door onze eigen buschauffeur en maakten we samen een rit van ongeveer een uur door het prachtige landschap van Andalusië. Ons hotel lag bovenop een berg in de buurt van het dorpje Tolox. De laatste kilometers waren best wel een uitdaging voor onze chauffeur. Bij de laatste bochten claxonneerde hij er lustig op los om eventuele tegenliggers te kunnen waarschuwen. De wegen werden namelijk steeds smaller, maar gelukkig ook steeds stiller.
Ons hotel was prachtig gelegen en geheel voorbereid op een stille week met ons gezelschap. De samenwerking met Serendipity gaat al een aantal jaartjes terug, dus ook het personeel weet dat er in de loop van deze week zo weinig mogelijk oogcontact en gezegd mag worden. Op de deur hangt dan ook een A4 met daarop de mededeling dat het hotel gesloten is voor andere bezoekers.
Mijn kamer is even charmant als het hotel. Ik heb een tweepersoons bed, bureau, tv, eigen badkamer met bad en een klein balkonnetje met een groots uitzicht. De druiventrossen op mijn balkon doen me vrijwel meteen beseffen dat deze week ook alcohol vrij zal zijn. En dat is dan wel weer jammer. Spaanse sferen, zwoele temperaturen en het lekkere eten zijn voor mij vrijwel altijd verbonden aan een heerlijk wijntje in de zon. Serendipity geeft namelijk aan dat het beter is voor je eigen proces in de stilte om je ook te ontdoen van telefoon, boeken, tv en alcohol. De regie heb je echter zelf in de hand. Ik wil natuurlijk wel bij die essentie komen, dus helaas geen wijn voor mij. Vervolgens pleeg ik nog een telefoontje naar huis om te melden dat ik goed ben aangekomen en dat we zo’n leuke groep hebben. Mijn man geeft aan dat het voor hem ook wel een uitdaging is, omdat we nog nooit hebben ervaren om elkaar zo lang niet te gaan spreken. Natuurlijk hadden we thuis al afgesproken dat in noodgevallen hij het nummer van de leiding kan bellen en ik dan wel gewaarschuwd word, maar toch.
Nog even de laatste berichtjes checken en daarna gaat mijn telefoon uit en in een la van mijn nachtkastje. Beneden ontvangen we een heerlijk drie gangen menu (met water) en kort daarna worden er allerlei huisregels uitgelegd.
In de hal van het hotel staat een krijtbord waarop elke dag het programma wordt aangegeven. Het valt me op dat er dus meerdere meditaties per dag gevolgd gaan worden, die afgewisseld worden met periodes voor jezelf en de maaltijden natuurlijk. We checken na de lunch het zwembad en de omliggende tuin van het hotel. Het uitzicht is er fenomenaal. En wat een rust heerst er hier in de omgeving.
Later die middag volgt de eerste meditatie. Ik ben heel benieuwd, het is allemaal nieuw voor mij. Voorafgaande wordt de vraag gesteld om met elkaar te delen wat de reden is voor deze reis en wat je hoopt te bereiken of te vinden. En kort daarna gaan we de stilte in. Geen oogcontact, geen telefoon, geen boeken, niet spreken, geen alcohol, geen tv en geen muziek. Alleen zijn met je zelf, dat is het doel. Het voelt eigenlijk wel lekker. We hebben zo veel gesproken met elkaar om elkaar te leren kennen, dat de rust van het niet mogen spreken ook wel een soort druk bij me weg haalt. Ik ben ook moe van het vroeg opstaan en de reis. Ik besluit daarop even op bed te gaan liggen voordat we aanschuiven aan het diner. Niet praten of oogcontact tijdens het diner is best ongemakkelijk kan ik je vertellen. We zitten heel de week aan een lange tafel met twaalf personen. Het enige wat je hoort (en ja, je gehoor wordt er alleen maar beter op) is het rammelen van het bestek, het kauwen van eten en doorslikken van drinken. De toetjes worden dan ook gaandeweg de week door steeds meer mensen ergens apart in de tuin opgegeten. Elke ochtend worden we geacht om om acht uur met een dekentje te verzamelen in de tuin. Op dit tijdstip is het behoorlijk fris nog, dus dat dekentje vergeet je echt niet. We starten steevast met een meditatie of in stilte of met veel beweging (kundalini) terwijl de zon langzaam opkomt. Een fantastisch moment, die ik eigenlijk nooit zie omdat ik echt een slaapkop ben.
Tijdens de stilte dagen maken we ook een paar mooie wandelingen. Er worden lunchpakketten meegegeven en flesjes water. Het weer was namelijk zo heel de week tussen de 26 en 28 graden, fantastisch.
De natuur is ondanks dat we toch al in oktober zitten, erg mooi en nog verrassend groen. We wandelen langs limoenbomen, verse munt, rozemarijn, tijm, watervallen, stromende beekjes en ruige rotsformaties. Onderweg volgen er ook opdrachten, meditaties en vloeien er hier en daar wat tranen. Bij de meeste mensen komt er al heel wat los in deze stilte. Bij mij zelf merk ik dat ik nog altijd heel veel in mijn hoofd zit. Met een aantal oefeningen bedenk ik me regelmatig dat het een hele goede oefening voor een bekende van mij zou zijn, of ik dwaal af naar mijn gezin. Hoe zijn de boodschappen die ik thuis aan mijn kinderen meegeef en hoe worden die door hen ervaren? Dat soort dingen komen boven. In het uiterste geval mag je de leiding een briefje schijven. Die leg je vervolgens in een schaal in de hal en later ontvang je dan persoonlijk een antwoordbriefje terug. Na twee dagen besluit ik een briefje te schrijven waarin ik aangeef dat ik tijdens de meditaties toch echt naar mijn hoofd blijf gaan. Ik meld daarbij dat het waarschijnlijk toch niet bij me past en ik dus bang ben dat de week niet zo veel voor me op gaat leveren. Ik krijg een briefje terug met daarop de tips om vooral op de ademhaling te blijven focussen, los te laten dat er van alles moet want stilte is een hulpmiddel en geen doel. En om het toe te staan dat niet alles gaat zoals je vooraf bedacht hebt. Nou, daar sloeg hij eigenlijk wel de spijker op de kop. Vervolgens kwam hij me nog een briefje brengen met daarbij duidelijk en indringend oogcontact. Hierop stond dat hij wel degelijk had gezien dat er van alles bij mij gebeurd. Ter plaatse besloot ik om het los te laten en te laten gebeuren wat er gebeurt of niet gebeurt. We zien wel.
Eén van de mooie dingen die ik uit deze reis heb gehaald is het voelen en ervaren van ultieme vrijheid. Op een dag kregen we de opdracht om te gaan wandelen, maar nu alleen. Oei, meteen bekroop mij het gevoel van allerlei gevaren (makkelijk doelwit, weg kwijt raken, in het ravijn vallen, etc.) De leiding gaf aan dat dat prima te doen is en dat als je mogelijk in een ravijn valt, je uitgezonderd 1 maal help mag roepen. Maar dat je dan wel even moet navoelen hoe dat is. Heerlijke humor waar we op meerdere momenten van hebben kunnen genieten. De spiritualiteit was voor mij persoonlijk mede door deze humor en de nodige zelfspot zeer behapbaar. Soms moeten we het leven ook iets minder serieus nemen. Maar terug naar mijn vrije gevoel. Ik ben dus de uitdaging aangegaan en ben samen met mijn rugzak vol eten en drinken een nieuwe weg ingeslagen op de berg. Het was de bedoeling om tijdens de wandeling twee momenten te pakken waarop je over bepaalde zaken na moest denken en te kijken hoe je je daarbij voelt. Al na een kwartier kwam ik een man met een hoed tegen die ik niet kende van het hotel of de groep. Hij passeerde en groette mij vriendelijk. Ik heb hem terug gegroet en vervolgens na een paar passen toch even gekeken of hij door bleef lopen. Een aantal kilometer later schrok ik vervolgens omdat ik me opeens besefte dat ik geen telefoon bij me had. Die lag natuurlijk veilig in mijn nachtkastje. Wat als er nu wat gebeurd of ik toch de weg kwijtraak of zo. Daarna suste ik de angstgedachten met het feit dat ik pas een anderhalf uur weg was, genoeg eten bij me had en wat kan me nu werkelijk gebeuren? Lachend om deze gedachtes liep ik verder en verder. Uiteindelijk kwam ik uit bij een boom met daaronder een heerlijke schaduwplek. Zorgvuldig heb ik hier mijn picknick kleed uitgevouwen en heb ik tijdens het eten van mijn uitstekend verzorgde lunch genoten van een bijzonder fraai uitzicht in de bergen. Maar het mooiste moment was te beseffen dat ik daar zat zonder doel, zonder angst, in alle rust en zonder iets te moeten. Dit was voor mij Vrijheid! Alsof ik zwevend als een vogel door het dal vloog met de heerlijke stilte in het gehoor en zachtjes geaaid door de wind. De wandeling terug was er dan ook één met een brede glimlach en een hart wat overstroomde van geluk. En kort daarop werd ik overvallen door allerlei leuke plannen en ideeën voor thuis. De creativiteit kwam dus ook duidelijk los. Je begrijpt dat ik de rest van de week vol vertrouwen verder ben gegaan in mijn reis langs de spiritualiteit, nuchterheid, het vertrouwen in wat komt of niet komt en vooral in wat ik wil.
De voorlaatste dag werd de stilte halverwege de dag in stijl beëindigd, met hoe kan het ook anders, een meditatie. We werden gewaarschuwd om de verbale diaree die waarschijnlijk los komt te beperken, zodat het voor iedereen aangenaam wordt om terug naar de “echte” wereld te keren. Hier en daar was wat opluchting, maar tot mijn eigen verbazing vond ik het jammer. Het had voor mij nog wel een dagje langer mogen duren. Ik had het idee dat ik er net een beetje inkwam. Het was erg leuk om te horen hoe een ieder het ervaren had en waar ze tegenaan liepen. Uiteindelijk hebben we gezamenlijk ook gesproken over welke nieuwe inzichten er zijn verkregen en waar we van geleerd hebben. Er waren daarbij ook duidelijke raakvlakken te ontdekken.
Nu is het een kwestie van deze ook toe gaan passen. Ik ben in ieder geval benieuwd in hoe het me misschien veranderd en wat ik mogelijk anders ga doen.
We worden gerustgesteld met de melding dat we na thuiskomst nog een mail ontvangen met wat handvatten voor de toekomst. We hebben het vanaf hier nu zelf in de hand om ons leven iets aangenamer, lichter of daar waar nodig nog beter te maken. Enkele uren daarna heb ik nog genoten van een oud Indiase massage en een bijzonder leuk gesprek gevoerd met de Nederlandse masseuse.
Ik kan in ieder geval heel tevreden terug kijken op een zeer geslaagde en avontuurlijke reis. Avontuurlijk in meerdere opzichten. Spiritualiteit hoeft dus helemaal niet zweverig te zijn, sterker nog, het is vooral bedoeld om te aarden. Iedereen heeft op zijn tijd rust en veiligheid nodig om te kunnen voelen wat hij of zij voelt en er daarna naar te leren handelen. Want in de stilte liggen voor mij in ieder geval genoeg antwoorden, alleen moet ik me er op focussen om ze te vinden. Een andere avontuur was voor mij het maken van de meer dan prachtige en uitdagende wandelingen in het natuurgebied van Sierra de las Nieves. Daarnaast ben ik voornemens om mijn telefoon wat vaker in de vliegtuigstand te zetten en mijn tijd beter in te delen waarin ik en mijn geliefden meer centraal staan. De hoeveelheid aan emails, gemiste oproepen en whatsapp berichten waren voldoende om meteen de spanning in mijn schouders weer voelbaar te maken. En welke waren daarvan nu echt inhoudelijk belangrijk? Met verlangen denk ik nu al terug aan de bergen in Andalusië en de ongedwongen sfeer die ik er genoot. Ik vond het werkelijk fantastisch.